Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een geneesmiddel dat specifiek is goedgekeurd voor gewichtsmanagement. Het wordt vaak voorgeschreven aan mensen met obesitas of een hoog risico daarop. Een veelgestelde vraag is of Saxenda exclusief bedoeld is voor mensen met ernstig overgewicht, of dat het ook kan worden ingezet bij lichtere vormen van overgewicht. Deze analyse verkent de indicaties van Saxenda en de doelgroepen waarvoor het gebruik effectief is, op basis van recente wetenschappelijke literatuur.
Beschrijving
Indicaties voor gebruik
Saxenda is primair goedgekeurd voor volwassenen met een body mass index (BMI) van ≥30 (obesitas) of een BMI van ≥27 in combinatie met gewichtsgerelateerde gezondheidsproblemen zoals hypertensie, type 2 diabetes of dyslipidemie (1, 19). Dit impliceert dat Saxenda bedoeld is voor mensen met matig tot ernstig overgewicht, waarbij gewichtsverlies gezondheidsvoordelen kan opleveren.
Effectiviteit bij verschillende doelgroepen
Onderzoek toont aan dat Saxenda effectief gewichtsverlies kan bevorderen bij zowel mensen met matig overgewicht als bij mensen met obesitas. Een studie gepubliceerd in Obesity Surgery benadrukt dat patiënten met een BMI tussen 27 en 30 gemiddeld 7% van hun lichaamsgewicht verliezen bij langdurig gebruik van Saxenda (4). Bij patiënten met een hogere BMI kunnen de resultaten nog groter zijn, met gewichtsverliezen tot 10% afhankelijk van aanvullende leefstijlveranderingen.
Preventie van gezondheidsrisico’s
Naast gewichtsverlies speelt Saxenda ook een rol in de preventie van aan obesitas gerelateerde aandoeningen. In de Journal of the American Medical Association werd benadrukt dat zelfs een gering gewichtsverlies (5-10%) met Saxenda kan leiden tot een significante verlaging van risico’s op type 2 diabetes en cardiovasculaire aandoeningen (2, 14).
Gebruik bij lichtere vormen van overgewicht
Hoewel Saxenda niet primair is bedoeld voor mensen met een BMI onder de 27, kan het in uitzonderlijke gevallen overwogen worden, bijvoorbeeld bij patiënten met een verhoogd visceraal vetpercentage of een familiaire belasting van metabole aandoeningen. Onderzoek gepubliceerd in Diabetes, Obesity and Metabolism suggereert dat Saxenda ook gunstige effecten kan hebben bij patiënten met een BMI van 25-27 wanneer gewichtsgerelateerde klachten aanwezig zijn (3).
Risico’s en overwegingen
Hoewel Saxenda effectief is, benadrukken richtlijnen het belang van een goede patiëntenselectie. Bijwerkingen zoals misselijkheid en diarree komen vaker voor bij mensen met een lagere BMI en kunnen de therapietrouw beïnvloeden (6). Hierdoor is het cruciaal dat de voordelen van het gebruik bij lichtere vormen van overgewicht zorgvuldig worden afgewogen tegen mogelijke risico’s.
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
1 | Gebruik bij obesitas (BMI ≥30) | 8-10% gewichtsverlies | Regelmatig gebruik | Misselijkheid, diarree |
4 | Saxenda bij matig overgewicht | 5-7% gewichtsverlies | 6 maanden therapie | Milde gastro-intestinale klachten |
2 | Preventie van diabetes type 2 | 5% gewichtsverlies vermindert risico met 58% | Binnen 12 maanden | Geen ernstige bijwerkingen |
3 | Gebruik bij BMI <27 | Verbetering van metabole markers | Langere behandelingen vereist | Verhoogde therapietrouw vereist |
6 | Vergelijking van groepen met verschillende BMI’s | Hogere effectiviteit bij BMI >30 | Continue begeleiding vereist | Misselijkheid bij startfase |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Indicatie | Saxenda is bedoeld voor mensen met een BMI ≥30 of BMI ≥27 met bijkomende gezondheidsrisico’s. |
Effectiviteit | Het middel kan tot 10% gewichtsverlies opleveren bij langdurig gebruik. |
Gezondheidsvoordelen | Gewichtsverlies kan risico’s op diabetes en hartziekten verminderen. |
Patiëntenselectie | Het gebruik moet worden afgestemd op individuele gezondheidsrisico’s en doelstellingen. |
Mogelijke bijwerkingen | Misselijkheid en diarree komen vaak voor, vooral in de beginfase. |
Eenvoudige uitleg:
- Saxenda is bedoeld voor mensen met ernstig overgewicht of gerelateerde gezondheidsproblemen.
- Het middel werkt effectief als het correct wordt gebruikt.
- Het kan risico’s op ernstige ziekten zoals diabetes verlagen.
- De arts bepaalt of Saxenda geschikt is op basis van uw BMI en gezondheid.
- Bijwerkingen zijn meestal mild en verdwijnen vaak na verloop van tijd.
Conclusie
Saxenda is voornamelijk bedoeld voor mensen met ernstig overgewicht (BMI ≥30) of matig overgewicht (BMI ≥27) met bijkomende gezondheidsproblemen. Hoewel het middel in sommige gevallen effectief kan zijn bij mensen met een lagere BMI, wordt dit doorgaans niet aanbevolen vanwege verhoogde bijwerkingen en verminderde therapietrouw. Professionele begeleiding en een zorgvuldige evaluatie van individuele behoeften en gezondheidsrisico’s zijn essentieel voor optimaal gebruik van Saxenda. Toekomstige studies kunnen zich richten op het identificeren van subgroepen die baat kunnen hebben bij off-label gebruik van Saxenda.
Referenties
Voor de volledige lijst met referenties, zie: Referenties.