Inleiding
Saxenda® (liraglutide) wordt veel gebruikt als behandeling voor gewichtsverlies bij patiënten met obesitas en overgewicht. Hoewel het vaak wordt geassocieerd met personen met een extreem hoge Body Mass Index (BMI), roept dit de vraag op of het middel ook geschikt is voor mensen met een matig verhoogde BMI. Het vaststellen van geschikte indicaties voor verschillende BMI-categorieën is van groot belang voor een effectieve en veilige toepassing van Saxenda. Deze analyse bespreekt of het gebruik beperkt blijft tot patiënten met een extreem hoge BMI of dat bredere toepassingen mogelijk zijn.
Beschrijving
Saxenda wordt voornamelijk goedgekeurd voor gebruik bij personen met een BMI van ≥30 kg/m² (obesitas) of een BMI van ≥27 kg/m² met bijkomende gewichtsgerelateerde gezondheidsproblemen zoals type 2 diabetes, hypertensie of dyslipidemie (19). Onderzoeken tonen aan dat het middel effectief is in het bevorderen van gewichtsverlies in verschillende BMI-categorieën, maar met een meer uitgesproken effect bij hogere BMI’s (1).
In een gerandomiseerde gecontroleerde studie bleek Saxenda effectief in gewichtsverlies bij zowel matig als extreem obese personen, met een gemiddeld gewichtsverlies van 5% tot 10% van het lichaamsgewicht na 56 weken. Personen met een lagere BMI profiteerden echter relatief minder van het gebruik in vergelijking met mensen met een hogere BMI, wat deels kan worden toegeschreven aan een kleinere absolute gewichtsafname (3).
Een studie uit 2023 benadrukte dat de effectiviteit van Saxenda verder werd verhoogd wanneer het werd gecombineerd met intensieve leefstijlinterventies, ongeacht de BMI-categorie (6). Dit benadrukt dat de context van gebruik en aanvullende interventies van invloed zijn op het succes van de behandeling.
Tegelijkertijd zijn er zorgen over de veiligheid bij personen met een lagere BMI en minder ernstige obesitasgerelateerde complicaties. Uit een review bleek dat het risico op gastro-intestinale bijwerkingen zoals misselijkheid en diarree consistent was, ongeacht de BMI-categorie, maar relatief meer impact had bij personen met een matige obesitas door de kleinere gezondheidsvoordelen in verhouding tot de ervaren bijwerkingen (12).
Een observatiestudie uit 2024 stelde dat Saxenda gunstig kan zijn bij mensen met een BMI van 27-30 kg/m², mits er sprake is van bijkomende aandoeningen zoals prediabetes of hypertensie. Zonder bijkomende risicofactoren zou Saxenda echter mogelijk minder geschikt zijn vanwege de balans tussen risico’s en baten (4).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
1 | Effectiviteit in verschillende BMI-categorieën | Significant gewichtsverlies | Hoog | Gastro-intestinaal |
3 | Resultaten bij matige en extreme obesitas | 5-10% gewichtsverlies | Matig | Misselijkheid, diarree |
6 | Combinatie met leefstijlinterventies | Hogere effectiviteit | Hoog | Gastro-intestinaal |
12 | Veiligheid in verschillende BMI-categorieën | Gelijk voor alle BMI’s | Hoog | Gastro-intestinaal, uitdroging |
4 | Gebruik bij lagere BMI’s met comorbiditeiten | Verbetering metabole markers | Matig | Matige bijwerkingen |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Saxenda is geschikt voor een brede BMI-range | Het kan worden gebruikt vanaf een BMI van 27 kg/m² met gezondheidsproblemen. |
Effectiviteit varieert per BMI | Personen met een hogere BMI ervaren doorgaans grotere gewichtsverliezen. |
Bijwerkingen zijn consistent | Misselijkheid en diarree komen vaak voor, ongeacht de BMI. |
Combinatie met leefstijlinterventies is belangrijk | Dit verhoogt de effectiviteit, ongeacht de BMI. |
Geschiktheid moet individueel worden beoordeeld | Het is belangrijk om rekening te houden met bijkomende gezondheidsproblemen en doelen. |
Eenvoudige uitleg: Saxenda kan helpen bij gewichtsverlies vanaf een BMI van 27 kg/m² als er gezondheidsproblemen zijn. Mensen met een hogere BMI verliezen meestal meer gewicht. Misselijkheid en diarree zijn mogelijke bijwerkingen. Voor de beste resultaten moet het gebruik gecombineerd worden met gezonde leefstijlkeuzes.
Conclusie
Saxenda is niet uitsluitend geschikt voor mensen met een extreem hoge BMI. Het is effectief bij patiënten met een BMI vanaf 27 kg/m², mits zij bijkomende gezondheidsproblemen hebben. De effectiviteit is groter bij hogere BMI’s, terwijl de frequentie en ernst van bijwerkingen consistent blijven. Voor optimale resultaten moet Saxenda worden gecombineerd met leefstijlinterventies, en het gebruik ervan moet zorgvuldig worden geëvalueerd, afhankelijk van de individuele gezondheidsbehoeften en -doelen. Toekomstig onderzoek zou meer inzicht moeten bieden in de langetermijneffecten bij verschillende BMI-categorieën.
Referenties
Voor de volledige lijst met referenties, zie: Referenties.