Inleiding
Ozempic® (semaglutide) is een GLP-1-receptoragonist die voornamelijk wordt gebruikt voor gewichtsverlies en het beheer van type 2 diabetes. Het middel remt de eetlust, wat veelbelovend is voor gewichtsverlies bij mensen met obesitas. Er zijn echter zorgen over de geschiktheid voor mensen met een voorgeschiedenis van eetstoornissen, zoals anorexia nervosa, boulimia nervosa of binge eating disorder (BED).
Beschrijving
1. Werkingsmechanisme en invloed op eetgedrag
Ozempic® werkt door GLP-1-receptoren in de hersenen te stimuleren, waardoor verzadiging wordt versterkt en honger wordt onderdrukt. Bij mensen met een voorgeschiedenis van eetstoornissen kan dit mechanisme problematisch zijn, omdat het bestaande neigingen tot restrictief eetgedrag of overmatige controle kan verergeren (1). Anderzijds kan de onderdrukking van eetlust juist voordelig zijn bij binge eating disorder, mits onder strikte medische supervisie (5).
2. Klinische studies bij eetstoornispatiënten
Onderzoeken hebben aangetoond dat Ozempic® effectief kan zijn bij gewichtsverlies, zelfs bij patiënten met eetstoornisgeschiedenis. In een subgroepanalyse van obese patiënten met een voorgeschiedenis van eetstoornissen bleek dat gewichtsverlies significant was zonder verslechtering van psychologische symptomen. Echter, individuen met een actieve eetstoornis werden uitgesloten van deze studies, wat een beperking vormt voor de toepasbaarheid van de resultaten (6).
3. Psychiatrische veiligheid en terugvalrisico
Ozempic® is over het algemeen veilig gebleken in klinische studies. Toch waarschuwen experts voor de mogelijkheid van psychologische bijwerkingen, zoals een verhoogd risico op terugval bij personen met een voorgeschiedenis van anorexia of boulimia. Studies benadrukken het belang van intensieve monitoring en psychiatrische ondersteuning om deze risico’s te beperken (21).
4. Mogelijke bijwerkingen
Bijwerkingen zoals misselijkheid, braken en een sterk gevoel van verzadiging kunnen symptomen van eetstoornissen, zoals restrictief eetgedrag, versterken. Daarom wordt het aanbevolen dat gebruik van Ozempic® bij deze populatie beperkt blijft tot patiënten onder strikte medische en psychologische begeleiding (36).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie gebruik | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
(1) | GLP-1 en eetlustregulatie | Verminderde eetlust | Wekelijks | Misselijkheid, verzadiging |
(5) | Effect bij obesitas en eetstoornissen | Gewichtsverlies van 10-15% | Wekelijks | Gastro-intestinale klachten |
(6) | Subgroepanalyse eetstoornissen | Significant gewichtsverlies | Wekelijks | Beperkt tot klinische settings |
(21) | Psychiatrische veiligheid | Geen toename symptomen | Wekelijks | Psychische monitoring vereist |
(36) | Veiligheidsprofiel bij eetstoornissen | Afhankelijk van begeleiding | Wekelijks | Mogelijke verergering symptomen |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Geschiedenis van eetstoornissen | Ozempic® kan werken, maar vereist intensieve monitoring door een arts. |
Psychiatrische veiligheid | Geen significante risico’s, mits goed begeleid. |
Mogelijke bijwerkingen | Misselijkheid, braken en overmatige verzadiging kunnen symptomen verergeren. |
Noodzaak van begeleiding | Psychologische ondersteuning is cruciaal voor een veilig gebruik. |
Eenvoudige uitleg: Mensen met een voorgeschiedenis van eetstoornissen kunnen Ozempic® gebruiken, maar alleen onder begeleiding van een arts en psycholoog om negatieve effecten te voorkomen.
Conclusie
Hoewel Ozempic® effectief kan zijn bij gewichtsverlies, vereist het gebruik door mensen met een voorgeschiedenis van eetstoornissen strikte monitoring en begeleiding. Het risico op verergering van symptomen of terugval is aanwezig, maar met adequate medische en psychologische ondersteuning kan dit worden beperkt. Verdere studies zijn nodig om het lange-termijneffect op deze populatie beter te begrijpen.
Referenties
Voor een uitgebreide lijst met bronnen, zie: Referenties.