Inleiding
Ozempic® (semaglutide) is een GLP-1-receptoragonist die wordt ingezet voor de behandeling van type 2 diabetes en obesitas. Naast de bekende effecten op bloedglucose- en gewichtscontrole, rijzen vragen over de mogelijke invloed van Ozempic op de hormoonhuishouding, waaronder insuline, glucagon en andere hormonen die betrokken zijn bij energie- en stofwisselingsregulatie. Deze analyse bespreekt wetenschappelijke bevindingen over dit onderwerp.
Beschrijving
1. Invloed op insuline en glucagon
Semaglutide werkt door het stimuleren van de GLP-1-receptor, wat leidt tot verhoogde insulineafgifte en verlaagde glucagonsecretie bij een verhoogde bloedglucosespiegel. Onderzoek gepubliceerd in Diabetes Care bevestigde dat semaglutide effectief de insulinesecretie verhoogt bij patiënten met type 2 diabetes zonder hypoglykemie te veroorzaken (22). Dit mechanisme draagt direct bij aan een verbeterde glucoseregulatie.
2. Effect op leptine en ghreline
Semaglutide heeft ook effecten op hormonen die de eetlust reguleren, zoals leptine en ghreline. Een systematische review in The Lancet rapporteerde dat semaglutide de ghreline-niveaus (het “hongerhormoon”) significant verlaagt en daarmee de eetlust onderdrukt (40). Tegelijkertijd bleek leptine, een hormoon dat verzadiging bevordert, minder gevoelig voor verandering, wat suggereert dat gewichtsverlies vooral via calorievermindering wordt bereikt.
3. Schildklierhormonen
Een mogelijke bijwerking van GLP-1-agonisten zoals Ozempic is een verhoogd risico op veranderingen in schildklierhormonen. Uit een systematisch overzicht in International Journal of Molecular Sciences bleek dat langdurig gebruik van semaglutide de TSH-spiegels (thyroïdstimulerend hormoon) licht kan verhogen bij sommige patiënten (36). Hoewel klinisch significante effecten zeldzaam zijn, wordt regelmatige controle aanbevolen bij patiënten met een voorgeschiedenis van schildklieraandoeningen.
4. Effecten op reproductieve hormonen
Onderzoek naar de invloed van semaglutide op reproductieve hormonen is beperkt, maar preklinische studies suggereren dat veranderingen in lichaamsgewicht indirect de niveaus van hormonen zoals testosteron en oestrogeen kunnen beïnvloeden. Een studie gepubliceerd in Cureus gaf aan dat het gewichtsverlies dat gepaard gaat met semaglutide de balans van reproductieve hormonen kan verbeteren bij patiënten met obesitas, wat mogelijk gunstig is voor vruchtbaarheid en metabolische gezondheid (37).
5. Methodologische overwegingen
Hoewel semaglutide duidelijke effecten heeft op de hormoonhuishouding, zijn veel studies beperkt door kleine steekproeven of korte looptijden. Toekomstige onderzoeken moeten langere duur en grotere steekproeven omvatten om de langetermijneffecten op de hormoonhuishouding beter te begrijpen (26).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
22 | Invloed op insuline en glucagon | Hoog | Frequent | Geen significante hypoglykemie |
40 | Invloed op ghreline en leptine | Matig | Sporadisch | Onderdrukking van eetlust |
36 | Schildklierhormonen | Licht verhoogd TSH | Zeldzaam | Regelmatige controle aanbevolen |
37 | Reproductieve hormonen | Positieve invloed | Zeldzaam | Indirect door gewichtsverlies |
26 | Methodologische beperkingen | N.v.t. | N.v.t. | Noodzaak voor langer onderzoek |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Insuline en glucagon | Ozempic verbetert de insulineproductie en verlaagt glucagon, wat helpt bij glucosecontrole. |
Eetlustregulatie | Het medicijn kan de eetlust verminderen door het hongerhormoon ghreline te verlagen. |
Schildklierhormonen | Regelmatige controle van schildklierhormonen wordt aanbevolen bij langdurig gebruik. |
Reproductieve gezondheid | Gewichtsverlies door Ozempic kan reproductieve hormonen positief beïnvloeden. |
Eenvoudige uitleg:
- Ozempic helpt bij een betere glucosecontrole en vermindert het hongergevoel.
- Bij langdurig gebruik kan een arts je schildklier controleren.
- Het gewichtsverlies door Ozempic kan hormonen die belangrijk zijn voor vruchtbaarheid verbeteren.
Conclusie
Ozempic® (semaglutide) beïnvloedt verschillende hormonen, waaronder insuline, glucagon en ghreline, wat bijdraagt aan een betere glucoseregulatie en gewichtsverlies. Hoewel effecten op schildklierhormonen en reproductieve hormonen zijn waargenomen, blijven deze beperkt en worden ze voornamelijk beïnvloed door indirecte veranderingen zoals gewichtsverlies. Regelmatige medische monitoring is belangrijk om mogelijke hormoonverstoringen vroegtijdig te signaleren. Toekomstige onderzoeken zijn nodig om de volledige impact van semaglutide op de hormoonhuishouding op lange termijn te verduidelijken.
Referenties
Voor een uitgebreide lijst met bronnen, zie: Referenties.