Inleiding
Ozempic® (semaglutide) is een geneesmiddel dat veel wordt gebruikt voor de behandeling van type 2 diabetes en obesitas. Het behoort tot de GLP-1 receptoragonisten en werkt door het stimuleren van insulineproductie en het verminderen van eetlust. Er zijn zorgen over mogelijke effecten van Ozempic® op de schildklier, inclusief het risico op schildklierafwijkingen of tumoren. Deze analyse onderzoekt wetenschappelijke literatuur om vast te stellen of Ozempic® schildklierproblemen kan veroorzaken.
Beschrijving
1. Risico op Schildkliertumoren
Dierstudies hebben een verhoogd risico op medullaire schildklierkanker (MTC) aangetoond bij langdurig gebruik van GLP-1 receptoragonisten zoals semaglutide (1, 8). Echter, studies bij mensen hebben dit risico niet consistent bevestigd. Een meta-analyse toonde geen significant verhoogd risico op schildklierkanker bij patiënten die met semaglutide werden behandeld (13).
2. Veranderingen in Schildklierhormonen
Bij patiënten die Ozempic® gebruiken, zijn geen klinisch relevante veranderingen in schildklierhormonen waargenomen. Kleine fluctuaties in TSH (thyroïdstimulerend hormoon) of T4-niveaus zijn zeldzaam en vaak van voorbijgaande aard (15, 22).
3. Specifieke Risicogroepen
Patiënten met een familiegeschiedenis van medullaire schildklierkanker of multipel endocrien neoplasiesyndroom type 2 (MEN2) worden afgeraden Ozempic® te gebruiken. Deze groepen hebben mogelijk een verhoogd inherente gevoeligheid voor schildklierproblemen, los van het medicijn (11, 36).
4. Langetermijnveiligheid
Langetermijnstudies over de veiligheid van semaglutide suggereren geen blijvende schade aan de schildklier bij mensen zonder specifieke risicofactoren (17, 20). Toch is aanvullend onderzoek nodig om zeldzame complicaties volledig uit te sluiten.
5. Methodologische Overwegingen
De meeste gegevens zijn gebaseerd op post-hoc analyses van klinische trials met GLP-1 agonisten. Dergelijke studies zijn beperkt door korte duur en relatief kleine steekproeven. Het ontbreken van gerichte studies naar schildkliergezondheid bij GLP-1 gebruikers benadrukt de noodzaak van verder onderzoek (19).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
1 | Schildkliertumoren bij dieren | Hoog | Zeldzaam | Medullaire schildkliertumoren (bij dieren) |
8 | Contra-indicaties voor schildklierkanker | Hoog | Specifieke groepen | Afgeraden bij MEN2 of MTC |
13 | Schildklierhormoonveranderingen | Laag | Sporadisch | Tijdelijke fluctuaties in TSH |
17 | Langetermijnveiligheid van GLP-1 RA’s | Hoog | N.v.t. | Geen verhoogd risico op schildkliertumoren |
36 | Evaluatie van schildklierkanker | Matig | Sporadisch | Geen bewijs van verhoogd risico |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Schildklierproblemen | Er is geen bewijs dat Ozempic ernstige schildklierproblemen veroorzaakt bij mensen zonder risicofactoren. |
Contra-indicaties | Ozempic wordt niet aanbevolen voor mensen met een familiegeschiedenis van schildklierkanker. |
Langetermijngebruik | Langdurig gebruik lijkt veilig, maar aanvullende studies zijn nodig. |
Eenvoudige uitleg:
- Ozempic veroorzaakt geen ernstige schildklierproblemen, tenzij je een verhoogd risico hebt door je familiegeschiedenis.
- Het medicijn is veilig voor de meeste mensen.
- Raadpleeg altijd je arts als je je zorgen maakt over je schildkliergezondheid.
Conclusie
Ozempic® semaglutide veroorzaakt geen significante schildklierproblemen bij mensen zonder specifieke risicofactoren. Het verhoogde risico op schildkliertumoren, zoals MTC, is alleen aangetoond in dierstudies en niet bij mensen. Patiënten met een familiegeschiedenis van MTC of MEN2 dienen het gebruik van Ozempic te vermijden. Toekomstig onderzoek moet zich richten op de langetermijneffecten bij een bredere populatie.
Referenties
Voor een uitgebreide lijst met bronnen, zie: Referenties.