Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een GLP-1-receptoragonist die wordt voorgeschreven voor gewichtsverlies bij volwassenen met obesitas of overgewicht. Het gebruik ervan tijdens zwangerschap of borstvoeding wordt afgeraden vanwege mogelijke risico’s voor de foetus of de pasgeborene. Dit artikel onderzoekt wat er gebeurt als het gebruik van Saxenda® wordt gestaakt tijdens zwangerschap of borstvoeding.
Beschrijving
1. Veiligheid van Saxenda® tijdens zwangerschap en borstvoeding
Saxenda® is niet getest in grootschalige klinische studies bij zwangere vrouwen. Preklinische onderzoeken bij dieren hebben aangetoond dat GLP-1-analogen zoals liraglutide schadelijke effecten kunnen hebben op de foetale ontwikkeling, waaronder een verhoogd risico op congenitale afwijkingen en foetale sterfte (19). Daarom wordt geadviseerd het gebruik te staken zodra een zwangerschap wordt vastgesteld.
2. Effecten van stoppen tijdens zwangerschap
Het abrupt stoppen met Saxenda® tijdens zwangerschap heeft geen ernstige ontwenningsverschijnselen tot gevolg. Omdat liraglutide geen verslavend middel is en een korte halfwaardetijd heeft, wordt het snel uit het lichaam geëlimineerd (1). De metabolische voordelen, zoals verbeterde glucosecontrole en gewichtsverlies, verdwijnen echter geleidelijk na het staken van het gebruik (3).
3. Impact op borstvoeding
Er is weinig bekend over de uitscheiding van liraglutide in moedermelk. Bij dieren is aangetoond dat het geneesmiddel in lage concentraties wordt uitgescheiden in de melk, wat mogelijk schadelijk kan zijn voor de neonatale groei en ontwikkeling (7). Het staken van Saxenda® wordt sterk aanbevolen bij het geven van borstvoeding om eventuele risico’s voor de baby te vermijden.
4. Wetenschappelijke consensus over stoppen
Studies benadrukken dat het gebruik van Saxenda® vóór de zwangerschap nuttig kan zijn om gewichtsverlies te bereiken en daarmee het risico op zwangerschapsdiabetes en andere complicaties te verminderen. Echter, het gebruik tijdens zwangerschap en borstvoeding wordt algemeen als onveilig beschouwd, en het tijdig staken is essentieel om risico’s te minimaliseren (9).
5. Aanbevelingen voor toekomstige zwangerschappen
Voor vrouwen die overwegen zwanger te worden, is het raadzaam het gebruik van Saxenda® minstens één maand voor de conceptie te stoppen. Dit geeft het lichaam voldoende tijd om liraglutide volledig te elimineren en minimaliseert eventuele risico’s voor de foetus (14).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
1 | Effecten van stoppen met liraglutide | Snelle eliminatie | N.v.t. | Geen ontwenningsverschijnselen |
7 | Veiligheid tijdens borstvoeding | Onvoldoende gegevens | N.v.t. | Mogelijke neonatale risico’s |
9 | Richtlijnen voor gebruik | Stop bij zwangerschap | Regelmatig | Foetale afwijkingen bij dierstudies |
14 | Aanbevelingen voor zwangerschapsplanning | Positieve impact bij gewichtsverlies vooraf | N.v.t. | Geen gebruik tijdens zwangerschap |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Gebruik van Saxenda® tijdens zwangerschap | Saxenda® wordt niet aanbevolen vanwege risico’s voor de foetus. |
Gebruik van Saxenda® tijdens borstvoeding | Het gebruik wordt afgeraden omdat liraglutide mogelijk in de melk terechtkomt. |
Stoppen vóór zwangerschap | Stop minstens één maand voor de conceptie. |
Eenvoudige uitleg: Het is belangrijk om Saxenda® te stoppen zodra je zwanger bent of borstvoeding geeft. Het middel kan risico’s hebben voor je baby. Als je een zwangerschap plant, stop dan ruim van tevoren met Saxenda®.
Conclusie
Het gebruik van Saxenda® wordt afgeraden tijdens zwangerschap en borstvoeding. Het stoppen met het middel leidt niet tot ontwenningsverschijnselen, maar de metabolische voordelen verdwijnen na verloop van tijd. Voor vrouwen die zwanger willen worden, is het belangrijk om Saxenda® minstens één maand van tevoren te staken. Overleg met een arts is cruciaal om een veilig en effectief behandelplan te waarborgen.
Referenties
Voor de volledige lijst met referenties, zie: Referenties.