Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een GLP-1-receptoragonist die wordt ingezet als hulpmiddel bij gewichtsverlies bij volwassenen met obesitas of overgewicht en bijbehorende gezondheidsproblemen. Veiligheid is een cruciaal aspect bij het gebruik van dit middel. Dit overzicht bespreekt of Saxenda veilig is op basis van de meest recente literatuur.
Beschrijving
De veiligheid van Saxenda is uitgebreid geëvalueerd in klinische onderzoeken en postmarketingstudies. Liraglutide is effectief gebleken bij gewichtsverlies, maar er zijn belangrijke veiligheidsaspecten die aandacht vereisen. Eén van de grootste zorgen is het risico op pancreatitis, wat in eerdere studies werd geassocieerd met het gebruik van GLP-1-receptoragonisten, waaronder liraglutide. In een systematische review werd vastgesteld dat patiënten met een voorgeschiedenis van pancreatitis meer risico lopen op terugval bij gebruik van dit middel (14).
Daarnaast is de veiligheid van Saxenda bij specifieke subpopulaties, zoals zwangere vrouwen en personen met ernstige nier- of leveraandoeningen, beperkt. Volgens de richtlijnen wordt gebruik tijdens de zwangerschap afgeraden vanwege een potentieel risico voor de foetus, zoals gemeld in Obesity Surgery (4).
Bijwerkingen van Saxenda zijn meestal mild en omvatten gastro-intestinale klachten zoals misselijkheid, diarree en obstipatie. Echter, langdurig gebruik kan bij sommige personen leiden tot galblaasaandoeningen. In een studie gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association werd een verhoogd risico op galstenen gerapporteerd, wat deels wordt toegeschreven aan het snelle gewichtsverlies dat Saxenda kan veroorzaken (29).
De cardiovasculaire veiligheid van liraglutide is gunstig, met een afname van het risico op grote cardiovasculaire gebeurtenissen bij patiënten met obesitas en een verhoogd cardiovasculair risico. Dit is in lijn met de bevindingen van de LEADER-studie, die de cardiovasculaire veiligheid van GLP-1-agonisten aantoonde (18).
Hoewel Saxenda effectief is bij gewichtsverlies, moeten zorgverleners rekening houden met potentiële risico’s zoals schildkliertumoren. In preklinische onderzoeken werd een verhoogd risico op medullair schildkliercarcinoom waargenomen bij knaagdieren, hoewel dit niet werd bevestigd bij mensen. Personen met een voorgeschiedenis van schildkliertumoren of multiple endocriene neoplasie type 2 mogen Saxenda niet gebruiken (9).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
14 | Pancreatitis risico | Niet aanbevolen bij voorgeschiedenis pancreatitis | Zeldzaam | Pancreatitis |
4 | Veiligheid bij zwangerschap | Niet aanbevolen tijdens zwangerschap | Niet van toepassing | Mogelijke schade aan foetus |
29 | Galblaasaandoeningen | Gewichtsverlies vermindert risico | Matig | Verhoogd risico op galstenen |
18 | Cardiovasculaire veiligheid | Verlaagt cardiovasculaire risico’s | Frequent | Geen ernstige bijwerkingen gemeld |
9 | Schildklierrisico | Niet aanbevolen bij MTC of MEN 2 | Niet van toepassing | Mogelijk risico bij genetische predispositie |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Pancreatitis | Personen met een voorgeschiedenis van pancreatitis mogen Saxenda niet gebruiken. |
Zwangerschap | Saxenda is niet veilig tijdens de zwangerschap. |
Galblaasproblemen | Gewichtsverlies kan galstenen veroorzaken; overleg met een arts is nodig. |
Cardiovasculair risico | Saxenda verlaagt het risico op hart- en vaatziekten bij risicopatiënten. |
Schildklieraandoeningen | Niet gebruiken als u een voorgeschiedenis heeft van schildkliertumoren. |
Eenvoudige uitleg: Niet iedereen kan Saxenda veilig gebruiken. Als u eerder pancreatitis, schildklierproblemen of galblaasproblemen heeft gehad, bespreek dit met uw arts. Saxenda is niet geschikt voor gebruik tijdens de zwangerschap.
Conclusie
Saxenda is over het algemeen veilig en effectief voor gewichtsverlies bij personen met obesitas of overgewicht, maar het gebruik ervan vereist zorgvuldige overweging van de patiëntgeschiedenis en mogelijke bijwerkingen. Hoewel de cardiovasculaire voordelen significant zijn, moeten zorgverleners alert zijn op potentiële risico’s zoals pancreatitis, galblaasproblemen en schildklierkanker. Toekomstig onderzoek zou zich moeten richten op het verbeteren van de veiligheidsprofielen voor specifieke populaties zoals zwangere vrouwen en jongeren.
Referenties
Voor de volledige lijst met referenties, zie: Referenties.