Inleiding
Saxenda® (liraglutide) is een medicijn dat wordt gebruikt voor gewichtsbeheersing bij personen met obesitas of overgewicht en bijkomende gezondheidsproblemen. Hoewel Saxenda effectief kan zijn bij gewichtsverlies, is het niet geschikt voor iedereen. Begrijpen wie dit medicijn niet mag gebruiken is essentieel om de veiligheid en effectiviteit te waarborgen. In dit overzicht bespreken we de belangrijkste contra-indicaties en beperkingen van Saxenda, gebaseerd op recente wetenschappelijke literatuur.
Beschrijving
Saxenda is niet geschikt voor gebruik door personen met een persoonlijke of familiale voorgeschiedenis van medullaire schildkliercarcinoom (MTC) of multiple endocriene neoplasie type 2 (MEN 2). Liraglutide, het werkzame bestanddeel, heeft in dierstudies een verhoogd risico op schildkliertumoren laten zien, wat deze contra-indicatie ondersteunt (9).
Personen met een voorgeschiedenis van pancreatitis mogen Saxenda niet gebruiken. Verschillende studies, zoals gerapporteerd in Diabetes Care, hebben een verhoogd risico op pancreatitis bij GLP-1-receptoragonisten gesuggereerd. Patiënten met eerdere episodes lopen een groter risico op recidief bij gebruik van Saxenda (14).
Saxenda wordt niet aanbevolen voor gebruik door zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven. Gewichtsverlies tijdens de zwangerschap kan schadelijk zijn voor de foetus. De productinformatie van Novo Nordisk waarschuwt dat er onvoldoende gegevens zijn over de veiligheid van liraglutide tijdens de zwangerschap, waardoor het gebruik tijdens deze periode wordt afgeraden (19).
Mensen met ernstige lever- of nierfunctiestoornissen mogen Saxenda niet gebruiken zonder strikte medische begeleiding. Hoewel het middel grotendeels via de nieren wordt uitgescheiden, zijn er onvoldoende gegevens over de veiligheid bij patiënten met deze aandoeningen, zoals gerapporteerd in Journal of Diabetes (16).
Bovendien wordt Saxenda niet aanbevolen voor personen jonger dan 18 jaar. Studies naar de effectiviteit en veiligheid van liraglutide bij adolescenten zijn beperkt. Sommige onderzoeken, zoals gepubliceerd in Obesity Science & Practice, benadrukken dat de metabole verschillen in jongere populaties een andere benadering vereisen (45).
Tabel 1: Wetenschappelijke Tabel – Belangrijkste Bevindingen
Studie (ref.) | Onderwerp | Effectiviteit | Frequentie | Bijwerkingen |
---|---|---|---|---|
9 | Contra-indicaties bij schildklieraandoeningen | Niet geschikt bij MTC of MEN 2 | Niet van toepassing | Schildkliertumoren in dierstudies |
14 | Risico op pancreatitis | Niet aanbevolen bij voorgeschiedenis pancreatitis | Niet van toepassing | Potentieel verhoogd risico |
19 | Gebruik tijdens zwangerschap | Niet veilig voor zwangere vrouwen | Niet van toepassing | Risico voor de foetus |
16 | Gebruik bij nierziekten | Beperkte gegevens bij ernstige nierfunctiestoornissen | Niet van toepassing | Onbekende langetermijneffecten |
45 | Effectiviteit bij adolescenten | Niet aanbevolen onder 18 jaar | Niet van toepassing | Onvoldoende onderzocht |
Tabel 2: Take-home Messages voor Cliënten
Onderwerp | Wat betekent dit? |
---|---|
Schildklierproblemen | Saxenda mag niet worden gebruikt door personen met een voorgeschiedenis van schildkliertumoren. |
Pancreatitis | Niet geschikt voor mensen die ooit pancreatitis hebben gehad. |
Zwangerschap en borstvoeding | Het gebruik van Saxenda wordt afgeraden tijdens zwangerschap en borstvoeding. |
Lever- en nierziekten | Personen met ernstige lever- of nierproblemen moeten voorzichtig zijn. |
Leeftijdsbeperkingen | Saxenda is niet bedoeld voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar. |
Eenvoudige uitleg: Niet iedereen mag Saxenda gebruiken. Als u schildklierproblemen, pancreatitis of nierproblemen heeft, is dit medicijn mogelijk niet veilig. Het is ook niet geschikt voor zwangere vrouwen of kinderen.
Conclusie
Saxenda is een effectief middel voor gewichtsverlies, maar het gebruik ervan is niet zonder beperkingen. Contra-indicaties zoals schildkliertumoren, pancreatitis, zwangerschap en ernstige nier- of leveraandoeningen beperken de doelgroep die veilig kan profiteren van dit medicijn. Toekomstig onderzoek zou zich kunnen richten op het uitbreiden van de veiligheidsgegevens, vooral voor jongere patiënten en mensen met chronische aandoeningen. Door deze beperkingen in acht te nemen, kan Saxenda veilig worden voorgeschreven aan de juiste patiënten.
Referenties
Voor de volledige lijst met referenties, zie: Referenties.